ALLERZIELEN ALOM

Allerzielen Alom – 2005-2016

Vroeg of laat krijgt iedereen te maken met het mysterie van de dood. Wanneer we een verlies te verwerken hebben, beseffen we dat we getuige waren van een bijzonder leven. Eerst is er vooral rouw, later zien we in dat we dat leven ook kunnen vieren. Bij een Allerzielen Alom viering zijn begraafplaatsen ‘s avonds feeëriek ingericht met licht en vuur, maar het draait vooral om de bijzondere rituelen waar bezoekers hun doden kunnen herdenken. Rituelen als de Herinnerdingen, Tafelen, de Wonderlijke Wereldkaart en nog veel meer, zijn erop gericht om herinneringen en het gedachtengoed naar boven te halen.

Ontwikkeling In 2005, toen ik de eerste viering Allerzielen viering op de Nieuwe Ooster in Amsterdam organiseerde, wist men nauwelijks nog wat Allerzielen was. Er bestond zelfs weerzin omdat het religieus aandeed. Vele fondsen wilden zich er aanvankelijk niet aan verbinden. De Mondriaan Stichting en het VSBfonds voorkwamen een vroegtijdige dood. Nu na 10 jaar is het concept van Allerzielen Alom algemeen erkend en verankerd in de samenleving. Allerzielen Alom is een mooi voorbeeld hoe de kunst het voortouw neemt in maatschappelijk veranderingen. 

Aanvankelijk was ik de initiatiefnemer voor Allerzielen Alom vieringen op verschillende begraafplaatsen, maar vanaf 2009 hielp ik uitvaart- en kunstorganisaties om zelf vieringen te organiseren. In samenwerking met Cultuur-Ondernemen gaf ik verschillende masterclasses aan kunstenaars waarin zij eigentijdse rituelen vanuit hun kunstexpertise konden ontwikkelen. In heel het land kwamen Allerzielen vieringen van de grond. Tussen 2007 en 2015 zijn er ongeveer 100 vieringen geweest met meer dan 100.000 bezoekers. In 2008 kreeg Allerzielen Alom de Yarden-prijs. Deze landelijke uitvaartorganisatie heeft het structureel in hun agenda opgenomen, evenals de Nieuwe Ooster die elk jaar 5000 bezoekers ontvangt. In 2012 kreeg Allerzielen Alom de Cultuurprijs Haarlemmermeer. De Radboud Universiteit deed onderzoek en heeft daarover verschillende malen gepubliceerd. William Arfman (universiteit Tilburg) heeft zijn proefschrift ‘Analyzing Allerzielen Alom’ geschreven. Allerzielen Alom kreeg veel publiciteit bij de nationale radio en tv en in landelijke kranten en vaktijdschriften. Bij uitgeverij Meinema verschenen twee publicaties, die een leidraad zijn om vieringen te organiseren. Bestellen via ida@idavanderlee.nl. 

In 2018 en 2022 ging Allerzielen Alom de grens over en wel naar Denemarken. De vieringen vonden nu plaats in daglicht. Ik trainde er vrijwilligers om rituelen uit te voeren. In 2021 werd ik uitgenodigd met Tafelen voor de weken van Troost op Campo Santo in Gent, België.

Publicaties: Allerzielen Alom, kunst tot herdenken en De Muze van het herdenken, vijf jaar Allerzielen Alom. Klik op het venster en vergroot het scherm.

Video’s: 

• Impressies rituelen. Tussen 2009 en 2015 filmde Lucas van Royen tijdens Allerzielen Alom uitvoeringen diverse rituelen. Op 4:00 Breiende Vrouwen, 7:08 Smeltende Herinneringen, 8:22 Drijvende groeten, 10:00 Tafelen, 13:30 HerinnerDingen, 14:45 Wonderlijke Wereldkaart, 17:12 Tekens in het Zand, 18:35 Namen Zingen
• Video ritueel Tafelen op Campo Santo in de stad Gent (3:26 min)
• Video Allerzielen Allicht 2005, making of, 4:59 min(Ruth Meijer en Marja Sonneveld)
• Video CALXL, koplopers: begrafenisondernemer over Allerzielen Alom. 6:11 min. (Lucas van Royen)
• Video: making of, lange versie 2005 23:08 min (Ruth Meijer en Marja Sonneveld)
• Video: in Castricum 2007, 2:17 min (RTV Noord Holland)
• Video: TV uitzending Een Vandaag 2007, 5:29 min
• Video: TV uitzending KRO De Wandeling 2007, 22:43 min
• Video: TV uitzending IKON Lux 2007, 17:20 min

Credits

Financiële ondersteuning 2005 Mondriaan Stichting, VSBfonds, Kunstenaars&CO, Prins Bernard Cultuurfonds. 2007 Mondriaan Fonds, Provincie Noord-Holland, VSBfonds, Fred Foundation, Cultuur Fonds BNG, Volkshogeschool Nederland, Kunstenaars&CO, Kunst en Cultuur NH, Yarden Crematorium Schagerkogge, gemeentes Amstelveen, Blaricum, Castricum, Purmerend, Schagen 2008 Yardenprijs. 2009 Provincie NH, Provincie Noord-Brabant, Fonds Cultuur Participatie, Kunstenaars&Co, VSBfonds, SNS Reaalfonds, Volkshogeschool Nederland, gemeentes Edam-Volendam, Graft-de Rijp en Velsen. 2012 Cultuurprijs Haarlemmermeer. De financiering na 2010 door organisaties zelf verzorgd. 2005 – 2015 Kunstenaars en theatermakers Machteld Aardse, Vronie Achenbach, Alphon ter Avest, Ans Bakker, Aris Bakker, Mirjam Bakker, Fiona de Bell, April Bergvik, Rachel de Boer, Margreet Bouman, Titia Bouwmeester, Petra Blok – de Winter, Vera Broos, Miguel Brugman, Anouk de Bruijn, Isabel Quiroga, Anne-Marie Corman, Nynke Deinema, Saskia te Dorsthorst, Natasja van Eijk, Willemijn Faber, Hanneke de Feijter, Saar Frieling, Pietsjanke Fokkema, Marcel Fraij, Lenneke van der Goot, Simone de Groot, Harm Hajonides, Frans van Heiningen, Roseline van der Heul, Marga van den Heuvel, Lieke van Hoogenhuyze, Pavel van Houten, Anouk Hubatka, Anja Janssen, Erick de Jong, Wendela Kloosterman, Wietske van de Klundert,  Ilona Kröber, Reinier Kurpershoek, Itie Langeland, Saskia Laurant, Ada Leenheer, Ted van Leeuwen, Melanie Luchtenveld, Hoi-Shan Mak, Linda Meulenhoff, Eefke Neurink, Ella Nitters, Ingrid Nordt, Pé Okx, Hieke Pars, Mechtild Prins, Eline Pullen, Marisa Rappard, Aida Rifai, Barbara Rink, Nienke Rooijakkers, Maaike Roozenburg, Sonja Rosing, Jan van Schaik, Mirjana Smolic, Linda van Sommeren, Tonny van Sommeren, Lidewij Spitshuis, Daniela Tasca, Jairi Terpstra, Patrick Veerkamp, Jaap Velserboer, Isolde Venrooy, Dinne van de Vlis, Marieke Vriend, Carina de Wit, Tine van Wel, Mattie van der Worm, Jozua Zaagman, Floortje Zonneveld. Locaties Amstelveen – Zorgvlied, Amsterdam – De Nieuwe Ooster, Baarn – zorginstelling Amerpoort, Biezenmortel – Landpark Assisië – Bergen op Zoom – begraafplaats Zoomstede, Blaricum begraafplaats op de Woensberg, Castricum – Onderlangs, Edam – begraafplaats Grote Kerk, Graft-de Rijp – NH en RK kerk en zerkenvloer, Groningen -Yarden crematorium Groningen, IJmuiden – Westerbegraafplaats, Lochum – gemeentelijke begraafplaats, Purmerend – kerkhof Overweersepolderdijk, Santpoort Noord – De Biezen, Velsen – Duinhof, Vlaardingen – begraafplaats Holy, Schagen Yarden crematorium Schagerkogge. Muziek Christian Begemann, Wiel Conen, Marjatta Fehres, Merel Huizinga, Hillary Jeffery, Marinus Links, Clara de Mik, Mark Nieuwenhuis, Ken Parson, Dominique Romeny. Partners stichting Allerzielen Alom, zorginstelling Amerpoort, CBK Den Bosch, Cultuur-Ondernemen, Kunst en Cultuur Noord-Holland, Het Kunstgeografisch Genootschap, PierK – centrum kunst en cultuur, Radboud Universiteit, Persoonlijke uitvaartverzorging Alice Loeters, gemeente Velsen. Productie 2005 – 2010 Annemieke Harten, Ellen Klaus, Carola Kruijswijk, Christine Ravenhorst, Regi Romeny, Debbie Straver, Ronald Tebra, Marian van der Veen. Video Marja Sonneveld, Ruth Meijer, Lucas van Royen. Zang Jacoba Dilg – van der Hoeven, Wiebke Göetjes, Femke Hockx, Sarah Jens, Sanne Landvreugd, Daphne Questro, Nicoline Snaas. Publicaties 2008 Allerzielen Alom – Kunst tot herdenken, 2010 De muze van het herdenken – Vijf jaar Allerzielen Alom. Uitgeverij Meinema. Vormgeving Arnold Weel. Redactie Louise Koopman. Auteurs William Arfman, Peter Brusse, Michael van Hoogenhuyzen, Thomas Quartier, Eric Venbrux, Dirk van Weelden, Stijn Westrik, Joanna Wojtkowiak. Fotografie Pieter van de Boogaart, Oski Collada,  Monique Ferron, Max Linsen.